อำเภอเมืองปทุมธานี

ที่ตั้งและอาณาเขต
มีอาณาเขตติดต่อดังนี้
ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอสามโคก มีคลองบางโพธิ์เหนือ แนวกึ่งกลางแม่น้ำเจ้าพระยา คลองแม่น้ำอ้อม คลองเชียงรากใหญ่ คลองบางพูด คลองตาหลี และลำรางสาธารณะ
เป็นเส้นแบ่งเขต
ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอคลองหลวง อำเภอธัญบุรี และอำเภอลำลูกกา มีทางรถไฟสายเหนือ ถนนลูกรัง และคลองเปรมประชากร เป็นเส้นแบ่งเขต
ทิศใต้ ติดต่อกับเขตดอนเมือง (กรุงเทพมหานคร) และอำเภอปากเกร็ด (จังหวัดนนทบุรี) มีคลองบ้านใหม่ แนวกึ่งกลางแม่น้ำเจ้าพระยา และคลองบางตะไนย์ เป็นเส้นแบ่งเขต
ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอลาดหลุมแก้ว คลองตาทรัพย์ คลองบางโพธิ์ใต้ คลองใหม่ คลองพระมหาโยธา และคลองลัด เป็นเส้นแบ่งเขต

การปกครองส่วนภูมิภาค

พื้นที่อำเภอเมืองปทุมธานีแบ่งเขตการปกครองย่อยเป็น 14 ตำบล (tambon) แต่ละตำบลแบ่งออกเป็น หมู่บ้าน รวม 81 หมู่บ้าน ได้แก่
1. บางปรอก (Bang Parok) 8. บางหลวง (Bang Luang) 7 หมู่บ้าน
2. บ้านใหม่ (Ban Mai) 6 หมู่บ้าน 9. บางเดื่อ (Bang Duea) 7 หมู่บ้าน
3. บ้านกลาง (Ban Klang) 5 หมู่บ้าน 10. บางพูด (Bang Phut) 6 หมู่บ้าน
4. บ้านฉาง (Ban Chang) 4 หมู่บ้าน 11. บางพูน (Bang Phun) 6 หมู่บ้าน
5. บ้านกระแชง (Ban Krachaeng) 4 หมู่บ้าน 12. บางกะดี (Bang Kadi) 5 หมู่บ้าน
6. บางขะแยง (Ban Khayaeng) 4 หมู่บ้าน 13. สวนพริกไทย (Suan Phrikthai) 8 หมู่บ้าน
7. บางคูวัด (Bang Khu Wat) 12 หมู่บ้าน 14. หลักหก (Lak Hok) 7 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

อำเภอเมืองปทุมธานีประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 15 แห่ง ได้แก่
เทศบาลเมืองปทุมธานี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางปรอกทั้งตำบล
เทศบาลเมืองรังสิต ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลหลักหก
เทศบาลตำบลบางหลวง ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลบ้านฉาง ตำบลบางหลวง และตำบลบางเดื่อ
เทศบาลตำบลบางกะดี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางกะดีทั้งตำบล
เทศบาลตำบลบางคูวัด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางคูวัดทั้งตำบล
เทศบาลตำบลหลักหก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหลักหก (นอกเขตเทศบาลเมืองรังสิต)
องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านใหม่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านใหม่ทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านกลาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านกลางทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านฉาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านฉาง (นอกเขตเทศบาลตำบลบางหลวง)
องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านกระแชง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านกระแชงทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลบางขะแยง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางขะแยงทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลบางหลวง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางหลวง (นอกเขตเทศบาลตำบลบางหลวง)
องค์การบริหารส่วนตำบลบางเดื่อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางเดื่อ (นอกเขตเทศบาลตำบลบางหลวง)
องค์การบริหารส่วนตำบลบางพูด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางพูดทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลบางพูน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางพูนทั้งตำบล
องค์การบริหารส่วนตำบลสวนพริกไทย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสวนพริกไทยทั้งตำบล